Have any questions?
+44 1234 567 890
Spesifik karaciğer testleri
Kronik hepatit D (HDV) sağlığınız için ciddi ve geri dönüşü olmayan sonuçlar doğurabilir. Hastalığınızın ilerleyişini uygun bir şekilde izlemek için, hepato-gastroenteroloji uzmanı olan doktorunuz belirli testler yapacaktır. Aşağıda bu çeşitli testleri daha iyi anlamanıza yardımcı olacak bilgiler bulacaksınız.
Karaciğerinizin halihazırda ne ölçüde hasar gördüğünü ve bunun hastalığın seyri boyunca nasıl geliştiğini takip etmek önemlidir.
Fibrozis ve siroz nedir?
Karaciğer hastalandığında, hücreleri tahrip olur ve yavaş yavaş liflerle (çoğunlukla kolajen lifler) yer değiştirir. Bu değişim karaciğer fibrozu olarak bilinir.
Fibrozis ileri bir aşamadaysa siroza dönüşür. Siroz, ciddi komplikasyonlara yol açabilen kronik (uzun süreli ve ilerleyici) bir hastalıktır. Siroz, kalıcı iltihaplanma ile ilişkili karaciğer mimarisinin düzensizleşmesi ile karakterizedir. Bu iltihabın nedeni hepatit D (HDV) gibi viral bir hepatit olabilir. Sanılanın aksine, karaciğer sirozu yalnızca aşırı alkol tüketimi ile ilişkili değildir.
Hangi muayeneler yapılır?
Günümüzde çoğu test non-invazivdir, yani hastaneye yatmayı gerektirmez ve tehlikeli değildir. Ancak bazı durumlarda karaciğer biyopsisi yapılması gerekebilir.
Non-invaziv yöntemler
Basit bir kan örneği ile çeşitli testler (FibroTest® veya FibroMeter®) yapılabilir.
Fiziksel yöntemler olarak bilinen diğer non-invaziv yöntemler, karaciğerin durumunu değerlendirmeyi mümkün kılar.
- Abdominal ultrason karaciğerin boyutu veya genel görünümü gibi bilgiler sağlayan, uygulaması kolay bir radyolojik incelemedir.
- Elastografi (örn. FibroScan®) karaciğer elastikiyeti olarak da bilinen karaciğer sertliğini ölçer. Karaciğer sertliği özel bir abdominal ultrason cihazı ile ölçülür. Karaciğerdeki hasar ne kadar şiddetli ise karaciğer o kadar serttir.
Karaciğer biyopsisi
Bazı özel durumlarda doktorunuz karaciğer biyopsisi önerebilir. Karaciğerin küçük bir parçası lokal anestezi altında bir iğne ile çıkarılır ve mikroskop altında incelenir.
Bu numunenin laboratuvar analizi karaciğer hasarının derecesini belirlemeyi mümkün kılar.
Bu METAVIR skoru olarak bilinir.
Sirozun ciddiyetinin değerlendirilmesi
Child-Pugh skoru
Child-Pugh skoru hastalığın ciddiyetini değerlendirmek ve prognozu belirlemek için kullanılır. Karaciğer sirozunun tanımlanmasını ve sınıflandırılmasını farklı aşamalardaki semptomların şiddetine göre standardize etmek için kullanılır.
MELD skoru
MELD skoru (Model for End-Stage Liver Disease) kronik karaciğer hastalığının ileri aşamalarında hesaplanır ve hastanın hayati prognozunu tahmin etmek için kullanılır. Kan verilerinden hesaplanan bu skor, diğer şeylerin yanı sıra, hastanın bir karaciğer naklinden yararlanıp yararlanamayacağını belirlemek için kullanılır.
Kaynaklar
http://dasgastroenterologieportal.de/Hepatitis_D.html. Juni 2020
https://www.leber-ratgeber.de/die-leber/diagnose-einer-lebererkrankung-leber-ratgeber/index.html Juni 2020
https://gastropraxis-osnabrueck.de/untersuchungen/leberpunktion-biopsie/. Juni 2020.
https://www.praktischarzt.de/untersuchungen/biopsie/leberbiopsie/. Juni 2020.
Bedossa P, Poynard T. METAVIR cooperative study group. An algorithm for the grading of activity in chronic hepatitis C. Hepatology 1996; 24: 289-93.
https://www.hepatitisandmore.de/archiv/2012-1/invasive-fibrosediagnostik.shtml . Juni 2020
Child CG, Turcotte JG Surgery and portal hypertension. In: The liver and portal hypertension. Edited by CG Child. Philadelphia: Saunders 1964:50-64.
https://www.mdcalc.com/meld-score-model-end-stage-liver-disease-12-older. Juni 2020
LADR. Model of end stage liver disease (MELD) Score. https://ladr.de/service/rechenprogramme/meld-score . Juni 2020
Tanıdan tedaviye kadar önemli aşamalar
ŞÜPHE/SEMPTOMLAR
Akut viral hepatit D'nin semptomlarını başka bir akut hepatit türünden ayırt etmek zordur.
DOKTOR KONSÜLTASYONU
Hepatit B (HBV) ve Hepatit D (HDV) özellikle kanla aktarılır, ancak vücudun başka sıvılarıyla da (özellikle cinsel temasta ve uyuşturucu kullanımında kirli enjektör ve aksesuar yoluyla) aktarılabilir. Bir aşı sayesinde Hepatit B (HBV) ve böylece Hepatit D (HDV) de güvenli bir şekilde engellenebilir.
Hepatit B (HBV) aşısı olmadıysanız ve HBV (Hepatit B virüsü) veya HDV (Hepatit D virüsü) bulaşma riskiniz varsa, HBV veya HDV bulaşıp bulaşmadığını netleştirmek için doktorunuza danışın.
Gerekirse doktorunuz, Hepatit B (HBV) ve böylece aynı zamanda Hepatit D (HDV) bulaşmasına karşı korunmanız için size bir Hepatit B (HBV) aşısı olmanızı önerebilir.
Akut olarak size Hepatit B (HBV) bulaştığını biliyorsanız, 48 saat içinde başlatılması gereken bir temas sonrası profilaksi imkânı da vardır.
KAN TESTLERİ
HBV veya HDV bulaşıp bulaşmadığını anlamak için, kanınız bir laboratuvarda test edilir
TEST SONUÇLARI
Testi isteyen doktor, sonucunu değerlendirir. Bir HBV enfeksiyonu onaylandığında, sizi sonraki tıbbi adımlar ve gereken önleyici önlemler hakkında bilgilendirir. O zaman hemen arından Hepatit delta testi de yapılmalıdır.
Ayrıca sizi bir karaciğer uzmanına (hepato-gastroenterolog) da sevk etmelidir.
HEPATOLOG RANDEVUSU
Bu, sizi hastanede veya bir doktor muayenehanesinde muayene edecek olan tıbbi bir karaciğer hastalıkları uzmanıdır.
EK TESTLER
Bir HBV enfeksiyonu olan hastalarda gerekirse bir HDV testi de yapılmalıdır. Hastanede karaciğerle ilgili başka testler de yapılabilir.
TEST SONUÇLARI
Ek testlerin sonuçlarına bağlı olarak hepatoloğunuz, multidisipliner bir tıbbi ekibin de desteğiyle size uygun bir HBV/HDV tedavisi önerecektir.
İLAÇLARIN TEMİNİ
Önerilen tedavinin türüne bağlı olarak bunları doğrudan hastaneden alırsınız veya ilaçları bir eczaneden temin edebilirsiniz.
TEDAVİ
İlaçlarınızı, doktorunuzun söylediği şekilde almanız ve kullanım kılavuzunu dikkatli bir şekilde okumanız önemlidir.
EK MUAYENE
Hepatoloğunuz, olası bir kötüleşmeyi veya komplikasyonları erkenden fark edebilmek için, tedavinin etkisini ve hastalığınızı seyrini kontrol edecektir.
DİĞER DESTEKLER
Hastalığınızı aşmak için başladığınız bu yolculukta yalnız olmadığınızdan emin olabilirsiniz. Konuşabileceğiniz birisinin olması çok önemlidir. Bu bir arkadaş veya bir aile ferdi de olabilir. Bir hasta örgütü de faydalı bir irtibat noktası olabilir.